15 september, 2023
ZELHEM – Kibbeling, haring en makreel zijn de favoriete vissoorten van de Zelhemmers. Dat zegt Henry Nagel uit Spakenburg. En hij kan het weten, hij staat al 43 jaar op het Stationsplein in Zelhem. In die tijd heeft hij de smaak van de Zelhemmers nauwelijks zien veranderen. En toen hij en zijn vrouw vorig jaar met pech langs de A18 stonden en ze Zelhem niet konden bereiken ging dat als een lopend vuurtje door het dorp.
Door Mirjam Rensink
“Ja we komen hier al 43 jaar en als je er dan een keertje niet bent zoals vorig jaar oktober dan krijg je berichtjes uit Zelhem, waar blijven jullie?”. Het was ook opmerkelijk dat ze er niet waren omdat Henry en Jolanda in de 43 jaar dat ze vis verkopen nooit verstek hebben laten gaan. “Het gaf ons zo’n warm gevoel dat we echt gemist werden. En toen ik een paar maanden geleden voor de tweede keer verstek moest laten gaan omdat ik bij een ongelukje thuis gewond was geraakt, kregen we zoveel reacties uit het dorp, kaarten, berichtjes. Dat deed ons echt veel. “En wij kregen ook heel veel post uit Zelhem toen onze Damián in juni zes weken te vroeg werd geboren”, vult schoonzoon Julian aan. “Zo mooi!”. Gelukkig gaat alles goed met de kleine Damián en zijn moeder Gemma. Op dit moment zit Henry’s vrouw Jolanda in de lappenmand en wordt haar plek ingenomen door schoonzoon Julian Blokhuis.
Ondertussen gooit Henry een kibbeling in de olie voor de vaste klant. Hij hoeft het niet eens te vragen. “Ik weet van de meeste mensen wel waar ze voor komen”, lacht Henry. “Veel klanten komen hier al zolang als ik hier sta en sommigen waren nog een kind toen ze hier voor het eerst kwamen en komen nu met hun eigen kinderen. Dat is mooi om te zien.” De familie Nagel staat in meerdere plaatsen in de Achterhoek en Liemers vis te verkopen en op zaterdag staan ze in Gouda op de markt. “Hier zijn de mensen gewoon, normaal zeg maar. In Gouda heb je meer van die stadse types.”
Henry komt uit een familie van vishandelaren uit Bunschoten-Spakenburg. In ieder geval van zijn moeders kant, zijn vader kwam uit Bunschoten uit een boerenfamilie. Toen hij elf was begon hij met haring schoonmaken en niet veel later mocht hij met zijn oom mee naar de markt in Amersfoort. Sinds zijn achttiende heeft hij een eigen kraam. “Ik ben hier in Zelhem begonnen op precies hetzelfde plekje waar ik nu ook sta. Toen had ik nog geen wagen zoals nu maar een viskraam. We stonden hier samen met een kaaskraam. Dat was gezellig hoor. Weer of geen weer, we komen altijd. Of het moet zo ijzelen dat je de weg niet op kunt maar dat hebben we hier in Zelhem nog nooit meegemaakt.’’
Henry staat iedere ochtend om zeven uur op. Dan gaat hij naar de groothandel die zich op een paar stappen van hun huis bevindt. “Elke dag verse vis halen, inpakken en op weg.” Na een hele dag verkopen, in Zelhem bakken ze tot zes uur, gaan ze opruimen en schoonmaken en dan rijden ze rond half negen ’s avonds Spakenburg weer binnen. En dat zes dagen per week, 43 jaar lang.
“Het contact met de klanten is het gezelligste”, lacht Henry. Ondertussen vindt er een soort cabaret plaats tussen hem, zijn schoonzoon Julian en een paar vaste klanten. Julian verlaat even de wagen om een gebakken schol te brengen naar een klant die in de auto zit te wachten omdat hij niet zo lang kan staan. “Je kunt hier gewoon in je auto blijven zitten hoor, we zijn net de McDonalds”, grapt Henry.
Hij en zijn vrouw denken nog lang niet aan stoppen, hoewel zijn vrouw het komende half jaar thuis zit als gevolg van een operatie. “Misschien ga ik nog wel twintig jaar door”, pocht Henry. “Nu wordt het interessant”, zegt schoonzoon Julian die de wagen weer binnenkomt. “Wij willen heel graag de zaak voortzetten dus ik ben wel benieuwd wanneer Henry wil gaan stoppen.” Maar als we Henry mogen geloven gaat hij zijn vijftig jarig jubileum als visboer nog wel vieren in Zelhem.
Julian Blokhuis en Henry Nagel in hun kraam op het Stationsplein in Zelhem. Foto: Mirjam Rensink
Beste Jacqueline Buhler,
allereerst dank dat u zich om de Nederlandse taal bekommert.
Da’s tamelijk uniek.
Verreweg de meeste Nederlanders laten zich braaf africhten in het Amerikaans en zijn daar heel trots op en blij mee.
Griezelig inderdaad.
Kijk es naar de 60-er -jaren serie : The Prisoner / Patrick Mc. Goohan. 1967 British TV series.
Een in Wales gedraaide serie die nu meer dan ooit actueel is.
De blije burgers in deze serie… zo zijn wij Nederlanders.
Commercieel zijn wij al eeuwen tot in de verste uithoeken aanwezig in deze wereld maar cultureel niet eens bij machte om de Belgische grens over te steken.
Ook hebben we niet een echte hoofdstad.
Een trendvolgend provincieplekje waar braaf alle taal- eigenheid wordt weggegooid ten voordele van kauwgom Amerikaans.
Hoe anders is dat in Parijs, Brussel, Berlijn, Stockholm etc.
Daar zijn ze trots op hun eigen taal.
En terecht.
Globalisering is ook verscheidenheid.
Lallend en schreeuwend lijden wij Nederlanders aan een ongelooflijk cultureel minderwaardigheidscomplex.
Deze zaken kunnen m.i. veel beter in proportie komen met het Nederlandse zijn wie we zijn.
Ongevraagd stuur ik u onderstaande tekst door.
Die richtte ik naar de Nederlandse overheid.
En telkens maar weer is daar de laffe respons: niet achter mogen blijven in de globalisering.
Waarom stuur ik u dit toe?
Wellicht kan ik met een aantal reclame -ideeën en concepten meehelpen om onze hartstikke leuke Nederlandse taal te behouden en promoten.
Groet en dank,
Ton de Wit. 1030 Brussel.
——————————————————————————————————–
L.S.,
ik was een paar dagen in Nl. Deventer/ Zwolle en ook daar valt het weer pijnlijk op:
Niet alleen zorgt het brave en gehoorzame Nederlandse minderwaardigheidsgevoel voor een willoos inleveren van de eigen Nederlandse taal in elke winkel, in elke straat en in elke kroeg,
maar ook wordt het Nederlands dàt dan nog gebruikt wordt, uitgesproken met een steeds gekker wordend Amerikaans accent.
Alsof we allemaal eigenlijk uit de USA komen en ons schaamtevol genoeg een tijdelijke tussenstop hebben moeten “laten welgevallen” in Nederland.
Ik ben een Nederlander in Brussel en hou niet alleen van mijn moerstaal die ik zo’n 20 jaar heb onderwezen aan Franstaligen hier,
maar wil die Nederlandse taal ook in ere houden.
Waarom? Een leuke en rijke taal vol uitdrukkingen die nergens anders gebruikt worden.
Een aap die uit de mouw komt hebben we nergens anders.
Conservatief?
Welnee progressief!
Nederlands kan de taal van de toekomst zijn.
Het is ronduit GRIEZELIG om te moeten merken tot hoever het afgerichte Nederlandse minderwaardigheidsgevoel eigenlijk gaat bij het doodzwijgen en in stilte vermoorden van haar eigen taal: Nederlands.
In Ierland b.v. werd en wordt er voor 800 jaren geijverd voor de eigen Ierse Taal.
En Nederland?
Wij leveren braaf in, zelfs zonder dat ook maar iemand daarom vraagt!
“Globalisering” in vredestijd.
Kan je nagaan hoe “globaal” Nederlanders zich gedroegen in oorlogstijd (…)
Komt China binnenkort aan de macht, beginnen wij Nederlanders plotseling uit volle borst Chinees te kwebbelen.
“Globalisering” is dan opnieuw het excuus.
Maar houdt die “globalisering” een totaal wegcijferen in van wie wij zélf zijn, van onze eigenheid?
“M’n rug op”… zegt de pragmatische Nederlander.
Tot leedvermaak van elke Franstalige die hier in Brussel zuchtend aan een cursus Nederlands moet beginnen:
“Als die Nederlanders zich zélf al zo schamen voor hun eigen taal…waarom zouden wij dan nog Nederlands moeten leren?”
Wat een armzalig volkje zijn wij eigenlijk, toch?
Commercieel tot in de verste uithoeken van deze wereld aanwezig maar cultureel niet eens bij machte om de Belgische grens over te steken.
PRAKTISCH zijn er een aantal mogelijkheden:
* U laat de Nederlandse taal in stilte een zelfmoord of moet ik zeggen apoptose (?) ondergaan. Niemand zal erom treuren. Maar dan wél graag een kordater, resoluter, krachtiger AFSCHAFFING van die Nederlandse taal in die zin dat er– vanaf nu – alleen nog maar Amerikaans gesproken, geschreven en GEDACHT gaat worden.
-Financieel voordeel: Dit bespaart enorm veel geld en uiteindelijk is geld de enige maatstaf voor ons Hollanders…. Hoeveel bespaar ik en hoeveel schuift het.
-Moreel voordeel: wie kan het gemompel en gestotter van een zelfmoordenaar die spartelend maar nog steeds levend aan een huizenhaak hangt, blijven aanzien/aanhoren? Genadeschot. Duidelijkheid. Of een levensreddende ingreep.
*OF U kiest ervoor –al dan niet na omvraag in “het veld” om de Nederlandse taal te laten voortbestaan. Maar dan ook graag een volledige en hartstochtelijke STEUN aan Nederlandse cultuurdragers zoals Hollandse en Vlaamse schrijvers, dichters, theatermakers, muzikanten, schilders etc. Deze mensen worden nu in de marge gedwongen en verplicht om zich eerst als succesvolle ondernemer te profileren voordat ze aan hun kunstzinnige hartenkreten toe zijn.
Toch zijn die kunstzinnige vormgevingen wel degelijk winstgevend. Als we alleen al kijken naar de financiële waarde van een Manneken Pis, een simpel zeikerdje dat miljoenen per jaar oplevert, de Eiffeltoren in Parijs, Marble Arch in Londen of de Gaudi -werken in Barcelona, dan zien we dat deze vomgevingen een massale hoeveelheid geld in het laatje brengen. Bingo! Het enige dat telt voor ons Hollanders.
Ja toch?
OK dan , de sombere opgepoetste schilderijtjes van Rembrandt c.s. daargelaten.
Of denk aan de Scandinavische film-export: levert miljoenen /miljarden op!
Dat zijn landen met nog geen derde van de Nederlandse bevolking, die zo’n 80 jaar geleden al duidelijk en bewust gekozen hebben voor het voortbestaan van HUN EIGEN cultuur en taal.
En Nederland? Daar praten we ondertussen perfect Amerikaans.
Nederland loopt op cultureel vlak zo’n 80 jaar achter op de Denen, Zweden, Noren, Finnen.
Nou en?
Maar cultuur is poen!
En cultuur is ook identiteit, een eigen bakkes.
Door NU een keuze te maken: AFSCHAFFING of BEHOUD van de Nederlandse taal bespaart u miljoenen Euro.
Fantastisch toch?
De vraag is zelfs of het Nederlandse volk het überhaupt in de gaten zal hebben dat hun moerstaal is afgeschaft. “Met stille trom vertrokken.”… Waarschijnlijk zal er niemand in Nederland protesteren tegen een afschaffing.
Een Goebbels had zich geen vollediger en gehoorzamer onderwerping aan zijn propaganda durven voorstellen…die Holländer DENKEN sogar auch noch in unserer Sprache!
Toch…Waarom geen constante Nederlandse of Europese tegenhanger van ons dagelijks aankotsende Amerikaanse propaganda zoals
NY, Los Angeles Dodgers , Stars ’n Stripes etc. etc. ?
Waarom die dollarpropaganda niet op onze kleding vervangen door hardnekkige teksten als Waddinxsveen Zuid, Mariapolder, Zutphen, Schin op Geul, Slochteren en Vlaardingen?
Kunnen we het ons voorstellen dat een New Yorker met Den Haag op zijn bloes rondloopt?
Waarom die Hagenees dan wél met die N.Y.-reclame?
Mocht u het FINANCIËLE – we hebben het hier uiteraard niet over cultuur– belang erkennen van mijn suggesties en die in de praktijk willen brengen- wil ik hierin ook financieel erkend worden met 1 procent van de bespaarde kosten. FOR SURE.
Thank you ever so much.
Groet,
Ton de Wit. Brussel. Nederlandse toneelschrijver, regisseur en acteur in Brussel.
graag zou ik de buurtbus willen rijden
Hoi,
Bij mij is belangstelling als chauffeur voor de buurtbus.
Groet W. Kemperman Wehl
Dag meneer, mevrouw Kemperman, Heeft ubelangstelling voor een vacature? Neem dan rechtstreeks contact op met de betreffende organisatie/contactpersoon Ron Blomsma (06-16665231) of coördinator Alexander Rutjes (06-48082628)of kijk voor meer informatie op http://wwwbuurtbusmontferland.nl Met vriendelijke groet, team Achterhoek Nieuws
ik wil graag vrijwilligerswerk doen, maar niet koken. Heb altijd met PG mensen gewerkt
Dag Jolien, Heb je belangstelling voor een vacature? Neem dan rechtstreeks contact op met de betreffende organisatie/contactpersoon of kijk voor meer informatie op http://www.vrijwilligerscentraledoetinchem.nl of via info@vrijwilligerscentraledoetinchem.nl 0314-366734. Met vriendelijke groet, team Achterhoek Nieuws